کمپرسور عنوان دستگاه های مخصوص کاهش حجم هوا است. به کمپرسور، متراکم کننده یا فشرده کننده ی هوا نیز گفته میشود. در واقع کمپرسور با صرف انرژی اولیه ای که از نوع انرژی مکانیکی است، میتواند هوا را که ترکیبی از گازهاست، با حجم اولیه ی زیاد به سرعت و با قدرت مکش بالا به درون خود بکشد و با سیستم های تعبیه شده و برنامه ی طراحی شده ی داخل آن، طی یک فرایند با کاهش حجم هوا، آن را فشرده و متراکم کند.
در دندانپزشکی جهت به حرکت در آوردن ابزارهای دوار از جمله توربین و آنگل و همچنین برای تامین هوای پوار نیاز به هوای فشرده که توسط کمپرسور تولید میشود نیاز داریم.
کمپرسورها بطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
1- روغنی
کمپرسورهای روغنی نیز به دوسته پیستونی و یخچالی تقسیم میشود
پیستونی :
1.1 تسمه ای : نیروی محرکه توسط تسمه از الکتروموتور به سیلندر منتقل میگردد.
1.2 کمپرسورهای کوپله : سیلندر و الکتروموتور در یک مجموعه قرار دارند و نیروی الکتروموتور مستقیما به سیلندر وارد میشود.
1.3 یخچالی : در این کمپرسورها از موتورهای کولر گازی استفاده میشود.
کمپرسور پیستونی با گردش میل لنگ یا محور اصلی کمپرسور پیستون کمپرسور حرکت رفت و برگشتی مییابد.در حرکت به سمت پایین سوپاپ یا جک ولو ورودی هوا باز است و سوپاپ خروجی هوابسته است.حرکت پیستون به سمت پایین هوا را به داخل محفظه کمپرسور میکشد.مادامیکه پیستون به سمت بالا حرکت میکند سوپاپ ورودی هوا بسته شده و سوپاپ خروجی هوا باز میشود.هوای محبوس در محظفه با فشار پیستون که به سمت بالا حرکت میکند فشرده و از سوپاپ خروجی خارج میگردد. با تکرار این عمل یعنی حرکت بالا و پایین یا به عبارتی رفت و برگشت پیستون و باز و بسته شدن سوپاپهای ورودی و خروجی هوا عمل متراکم کردن هوا صورت میپذیرد.
برای کاهش دما و روان حرکت کردن پیستون ها درون سیلندر نیاز به یک روان کار است.
روغن وظیفه روانکاری و تسهیل حرکت پیستون ها درون سیلندر را به عهده دارد.در صورتی که هواساز کمپرسور مدتی بدون روغن کار کند، بر اثر داغ شدن و انبساط، پیستون ها درون سیلندر گیر کرده و قفل میشوند و در حال شکسته شدن شاتون ها کمپرسور حتمی است.علاوه بر این ممکن است شاتون ها هم روی شفت میل لنگ خوردگی ایجاد کنند و در نهایت هم سطح سیلندر خط بی افتد هم باعث خرابی شاتون، میل لنگ و پیستون شود. در این وضعیت هزینه تعمیر کمپرسور به دلیل خرابی زیاد قطعات بالا خواهد بود.
بهترین و مناسب ترین نوع کمپرسور برای افرادی که در زمینه دندانپزشکی فعالیت میکنند کمپرسور بدون روغن یا اویل فری هست چون هیچ روغنی داخل مخزن کمپرسور نمیشود در نتیجه هوای فشرده تولید شده فاقد روغن بوده و از لحاظ بهداشتی سالم تر است. ( این کمپرسورها از نوع پیستونی میبانشد). در صورت استفاده نکردن از کمپرسور اویل فری، هوای دارای روغن به شکل مستقیم وارد دهان بیمار خواهد شد. و همچنین عمر مفید هندپیس ها را کاهش خواهد داد. علاوه بر آن هوای مرطوب آلوده به روغن درکارهای تخصصی و ترمیم با کامپوزیت مشکل ایجاد نموده و باعث افت راندمان کاری و کیفیت کار میشود.
در واقع کار الکتروموتور تامین انرژی اولیه ی لازم برای کار دستگاه کمپرسور است که همانطور که گفته شد این انرژی از نوع حرکتی یا مکانیکی است.
مخازن هوای فشرده، برای ذخیره هوای خروجی کمپرسور باد مورد استفاده قرار میگیرد و با توجه به میزان قشار مورد نیاز، دارای فشار کاری متفاوتی است.
نقش شیر اطمینان در یک دستگاه کنترل فشار داخلی محفظه است. اگر فشار داخل کمپرسور هوا از حدی بیشتر شود که بر اساس استاندارد های تعریف شده احتمال آسیب دیدگی یا انفجار وجود داشته باشد، آنگاه شیر اطمینان وارد عمل شده و مقداری از سیال (مایع یا گاز) را خارج میکند تا فشار محفظه داخلی به حالت نرمال برسد.
وظیفه شیر یکطرفه در کمپرسور انتقال هوا از هواساز کمپرسور به درون مخزن است. مکانیزم این شیر به گونه ای است که اجازه نمیدهد هوای داخل مخزن به درون هواساز برگردد.درون این شیر یک لاستیک به همراه فنر قرار دارد. زمانی که هواساز کار میکند، هوای فشرده لاستیک و فنر را به عقب میراند و دریچه عبور هوا به درون مخزن باز میشود.زمانی که تولید هوا متوقف میشود، فنر باز شده و لاستیک دریچه عبور هوا را مسدود میکند و اجازه نمیدهد هوا از مخزن به درون هواساز بازگردد.
این شیر که متصل به مخزن هوای کمپرسور است، جهت استفاده از هوای فشرده بکار میرود .که با اتصال شیلنگ مخصوص به این شیر هوای وارد یونیت دندانپزشکی میشود.
اصولا فشار کمیتی است اسکالر و برابر است بانیروی عمود برسطح در واحد سطح.گیج های فشار در اشکال و انواع مختلفی تولید میشوند.درکمپرسورهای باد ازگیج هایی استفاده میشودکه فشار رابرحسب بار نشان میدهند.وظیفه اصلی گیج فشار کمپرسور باد در هر کمپرسور باد،نمایش دقیق میزان فشار باد داخل مخزن کمپرسور است.
کلیدقطع کن کمپرسور باد یک دستگاه مکانیکی است که بر روی مخزن نصب میشود وبرق موتور راقطع و وصل مینماید.درحالت معمولی پلاتینهای اتصال برروی هم قراردارند و موتور شروع به کارمی نماید پس از رسیدن فشار مخزن به حدی که معین شده است دیافراگم تعبیه شده ر ادراثر فشار به بالا کنتاکت ها را ازهم جدامی نماید و دستگاه خاموش میشود.پس از مصرف بار فشار روی دیافراگم کم شده و برق دستگاه وصل و موتور کمپرسور شروع به کار مینماید.این پروسه به صورت اتومات فشار داخل مخزن را کنترل میکند.
درصدی از هوای موجود در اطراف ما همیشه دارای بخار آب است. این بخار آب در هنگام مکش هوا توسط کمپرسور هوا وارد سیستم هوای فشرده میشود و اگر خشک بودن هوای خروجی برای ما بسیار حساس است وجود این مقدار آب ممکن است صدمات قابل توجه ای به سیستمهای ما وارد کند. هزینههای بالای تعمیر و نگهداری، کاهش طول عمر و کارایی ابزار، پایین آمدن راندمان را سبب میشود، زنگ زدگی سیستم لوله کشی و.. از جمله مشکلاتی است که وجود رطوبت در هوای فشرده به وجود میاورد .
این شیر در زیر مخزن کمپرسور تعبیه میگردد و آب جمع شده در مخزن بایستی بصورت روزانه یا هفتگی تخلیه شود.
وظیفه فیلتر هوای کمپرسور باد، جدا کردن رطوبت و ذرات ریز و درشت معلق در هوای محیط است تا در حین مکش انجام شده توسط کمپرسور از ورود این ذرات به داخل سیلندر و ایجاد مشکلات ثانویه جلوگیری کند .همچنین بعنوان یک خفه کن باعث کم شدن صدای کمپرسور باد درحال کارمی شود.
معمولا فیلتر هوای کمپرسور باد بر روی موتور کمپرسور باد تعبیه شده است.هنگامی که موتور کمپرسور باد شروع به کار میکند،از قسمت فیلتر هوا،هوا به داخل موتور و سپس به داخل مخزن انتقال پیدا میکند.یکی از مهمترین نکات در زمینه نگهداری و مراقبت از پمپ باد، سالم بودن فیلتر هوای پمپ باد است.در صورتیکه فیلتر هوای کمپرسور مسدود شده باشد،بر روی موتور فشار زیادی بوجود خواهد آمد تا بتواند هوا را به داخل مخزن انتقال دهد.
1- چرخ 2- شیر تخلیه آب 3- مخزن هوای فشرده 4- سوپاپ اطمینان 5- شیر یکطرفه 6- درپوش تخلیه روغن 7- واحد هواساز 8 - فیلتر هوا 9- تسمه 10 – الکترو موتور 11- حفظ تسمه 12- پرشر سوئیچ 13 - کایل برق 14- مانومتر 15- پییچ تنظیم دسته 16- دسته 17- شیر گازی خروجی هوا 18- لاستیک پایه
برای یادگیری سایر دستگاه های دندانپزشکی کلیک کنید
مشاوره و ثبت نام آموزشگاه پیشگامان تبریز 04133362384
آموزشگاه پیشگامان تبریز تخصصی ترین مرکز آموزش و تعمیر تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی در تبریز و شمالغرب
تعمیر کمپرسور دندانپزشکی در تبریز
آموزشگاه پیشگامان مرکز برگزاری دوره های مهندسی پزشکی در تبریز
آموزش رایگان تعمیر تجهیزات دندانپزشکی
دوره تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی فنی و حرفه ای