مشاوره تعمیر جرمگیر دندانپزشکی در تبریز 04133362384

دستگاه جرمگیر دندانپزشکی

از دستگاه جرمگیر برای جدا کردن و از بین بردن جرم و پلاک روی دندان و داخل لثه با شکستن جرم دندان استفاده می‌شود. اساس کار این دستگاه، امواج (اولتراسوند) فراصوت است.
دستگاه جرمگیر دارای یک هندپیس است که یک قلم بر روی آن نصب می‌شود. هدف کلی در دستگاه جرمگیر، مرتعش کردن نوک قلم است، که به وسیله ارتعاش آن جرمگیری صورت می‌گیرد. نوک قلم نصب شده بر روی هندپیس در محدوده فرکانسی ۲۵ تا ۳۰ کیلو هرتز ارتعاش می‌کند.

انواع دستگاه جرمگیر

جرمگیرهای دندان از نظر سیستم ایجاد ارتعاش به سه دسته تقسیم می‌شوند:

   جرمگیر اولتراسونیک القایی: در این نوع دستگاه ها، ارتعاش به وسیله سیم پیچ القایی بدنه و ورقه های مغناطیسی   تراکمی قلم کویترون ایجاد می‌شود.

جرمگیر اولتراسونیک پیزوالکتریک: در این نوع دستگاه ها، با استفاده از خاصیت کریستال هاى پیزوالکتریک مانند کوارتز که با ورود نیروى الکتریسیته به‌ آنها موجب ایجاد نیروى مکانیکى مى شود، ارتعاش پیوسته اى تولید مى شود. در این نوع دستگاه ها، حرکات ارتعاشى قلم به صورت عمودى است و حرکت افقى ندارد و همچنین کریستال آن ها، حرارت کمترى ایجاد مى کند.

جرم گیر اولتراسونیک هوایى (ایر فلو): در هندپیس این نوع دستگاه ها، با استفاده از هواى فشرده ارتعاش ایجاد مى شود و توسط محور مرکزى   توخالى که در آن آب در جریان است، ارتعاش به نوک قلم منتقل مى شود.

دستگاه جرمگیر القایی (کویترون)

این دستگاه بوسیله میدان مغناطیسی با ایجاد لرزش عمل جرم گیری دندان را انجام می‌دهد. کویترون دارای یک سری تیغه های مغناطیسی در داخل یک کویل (سیم پیچ )است. با اعمال ولتاژ به دو سر کویل خاصیت مغناطیسی در آن القاء شده و باعث نوسان تیغه ها و انتقال نوسان ایجاد شده به سری خواهد شد.

اجزا تشکیل دهنده دستگاه کویترون:

1- هندپیس: هندپیس شامل سیم پیچى است که با اعِمال جریان متناوب به آن، میدان مغناطیسى متغیرى داخل آن به وجود مى آید. ورودى هندپیس داراى یک مسیر براى آب و سیمى براى جریان الکتریسیته است. وقتى آب به هندپیس وارد شد، از دور ورقه هاى متراکم فرومغناطیس که انتهاى‌ آنها به یکدیگر جوش خورده است، عبور کرده و سپس از داخل مجرایى که روى قلم براى عبور جریان آب تعبیه شده است نیز عبور مى کند و در نهایت به نوک قلم اسپرى مى شود وظیفه قلم این است که با فرکانس ۲۵ یا ۳۰ کیلوهرتز مرتعش شود و بر اثر برخورد ذرات و مولکول هاى آب که به صورت ضربات مکانیکى به سطح دندان وارد مى شود، باعث جدا شدن جرم ها و پلاک ها مى شود. قلم ها مى توانند از هندپیس جدا شوند و پس از جداسازى، مى توان‌ آنها را استریل کرد. جریان الکتریکى از طریق سیم وارد سیم پیچ مى شود.
با ورود جریان متناوب به سیم پیچ، میدان مغناطیسى متغیرى دور ورقه هاى قلم ایجاد مى شود که باعث تغییر طول این ورقه ها و در نتیجه، ارتعاش مى شود. حرکت ارتعاشى قلم ها هم به صورت عمودى و هم به صورت افقى است. ارتعاشات عمودى براى جرم گیرى مناسب است اما ارتعاشات افقى در هنگام برداشتن پلاک هاى زیر لثه اى، سبب خون ریزى زیادى مى شود و بهتر است از نوع پیزوالکتریک به دلیل کم بودن ارتعاشات جانبى آن، براى برداشتن پلاک هاى زیر لثه اى استفاده شود. در قسمت هندپیس، دو سیم پیچ وجوددارد ؛ یک سیم پیچ براى تحریک و ایجاد میدان مغناطیسى و سیم پیچ دیگر که در مجاورت این سیم پیچ قرار دارد، سیم پیچ فیدبک یا برگشتى نام دارد که این سیم پیچ به دستگاه بر مى گردد و این امکان را به وجود مى آورد که دستگاه، فرکانس را بسنجد و فرکانس تحریک سیم پیچ اولیه روى مقدار موردنظر کاربر، ثابت نگه داشته شود. در بازار قلم هایى وجود دارند که از لحاظ ابعاد، جنس و ضخامت به گونه اى طراحى و ساخته شده اند که فقط با فرکانس ۲۵ یا ۳۰ کیلوهرتز مرتعش مى شوند. اگر دستگاه با فرکانس ۲۵ کیلوهرتز کار کند، نوع قلم هم باید از نوع ۲۵ کیلوهرتز باشد و همچنین اگر دستگاه با فرکانس ۳۰ کیلوهرتز کار کند، نوع قلم باید ۳۰ کیلوهرتز باشد. البته بعضى دستگاه ها دوفرکانسى هستند و هر دو فرکانس را دارند.
 

2 - پدال پایی: شامل یک عدد میکرو سویچ است که با فشار دادن این پدال،هندپیس فعال می‌شود و همچنین شیر برقی اجازه عبور آب را به سمت نوک هندیس میدهد.

 
3- ولوم تنظیم توان خروجی دستگاه: برای تنظیم قدرت جرم گیری دستگاه به کار می‌رود.
 

4- ورودی آب به دستگاه: با توجه به اینکه هندپیس موقع کار کردن داغ می‌شود حتما باید ورودی آب داشته باشد از این رو آب وارد هندپیس می‌شود و هسته ی هندپیس کویترون را خنک می‌کند.روزنه باریکی در نوک قلم نیز وجود دارد که در هنگام استفاده از دستگاه، آب از طریق آن به نوک قلم پاشیده می‌شود و به دلیل ازتعاش، آب به صورت اسپری پخش شده و حباب تشکیل می‌شود. آب اسپری شده علاوه بر خنک کردن دندان و سرد نمودن قلم باعث سایش شده و به عمل جرمگیری کمک می‌کند.

5- ولوم تنظیم شدت آب دستگاه : با افزایش توان دستگاه باید میزان آب ورودی به دستگاه هم افزایش یابد تا عمل خنک سازی دستگاه صحیح انجام شود در غیر این صورت هندپیس دستگاه خواهد سوخت.
 

6- بورد الکترونیکى : شامل منبع تغذیه، نوسان ساز و تقویت کننده است. در منبع تغذیه معمولا از یک ترانس کاهنده، دیود، خازن صافى و رگولاتور استفاده مى شود. برق شهرى از طریق کابل برق دستگاه، وارد منبع تغذیه شده و سپس با یک ترانس کاهنده، ولتاژ آن کاهش مى یابد. وظیفه رگولاتور نیز که به صورت آى سى است، تثبیت ولتاژ است. در قسمت نوسان ساز، سیگنال سینوسى متناوب با فرکانس ثابت ۲۵ یا ۳۰کیلوهرتز تولید مى شود. سیگنال خروجى از نوسان ساز، توان لازم براى تحریک سیم پیچ هندپیس و ایجاد میدان مغناطیسى با قدرت بالا را ندارد؛ به همین خاطرباید توسط یک تقویت کننده توان، تقویت شود.

7- شیر برقی : بای کنترل ورودی و خروجی آب به این صورت است که ابتدا از مجراى ورودى که معمولاً پشت دستگاه قرار دارد، وارد دستگاه مى شود و با عبور از فیلتر، وارد شیر برقى (سلونوئید) مى شود. وظیفه شیر برقى، قطع و وصل کردن جریان آب با فرمان اپراتور(فشار پدال پایی) است.
 

خرابی های رایج دستگاه جرمگیر دندانپزشکی

روشن نشدن دستگاه :ابتدا بررسی کابل برق و فیوز اصلی دستگاه و در ادامه بررسی پاور تغذیه دستگاه

چکه کردن آب از سر هندپیس : این ایراد مربوط به شیربرقی آب دستگاه است که نمیتواند مسیر آب را بطور کامل ببندد. برای حل این مشکل هم میتوان فنر پشت پیستون شیر برقی را کمی باز کرد.

نداشتن آب در سر هندپیس : ابتدا از برقرار بدون آب در ورودی دستگاه اطمینان پیدا می‌کنیم و سپس به بررسی شیر برقی و مسیر شیلنگ از خروجی شیر برقی تا سر هندپیس می‌پردازیم تا مسدودی در این مسیر نباشد.

دستگاه آب دارد ولی ارتعاش ندارد : پس اطمینان از اینکه قطعی سیم در مسیر دستگاه تا هندپیس وجود ندارد، بایستی برد الکترونیکی دستگاه را بررسی کنیم و از سالم بودن ترانزیستور قدرت مطمئن شویم.

دستگاه روشن می‌شود ولی لرزش و آب نداریم : در این حالت اولین قدم بررسی پدال پایی دستگاه است. داخل پدال پایی معولا یک میکرو سوئیچ هست که باید تست کنیم.

قدرت ارتعاش دستگاه تنظیم نمی‌شود : این ایراد معمولا مربوط به پتانسیومتر(ولوم) تنظیم قدرت ارتعاش است.

برای یادگیری سایر دستگاه های دندانپزشکی کلیک کنید

مشاوره و ثبت نام آموزشگاه پیشگامان 04133362384

آموزشگاه پیشگامان تبریز تخصصی ترین مرکز آموزش و تعمیر تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی در تبریز و شمالغرب

تعمیر انواع جرمگیر دندانپزشکی

آموزشگاه پیشگامان مرکز برگزاری دوره های مهندسی پزشکی در تبریز

آموزش رایگان تعمیر تجهیزات دندانپزشکی

دوره تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی فنی و حرفه ای